سمیه شوریابی؛ بازار: علی فراقی کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه ضمن تشریح وضعیت بازار، اظهار داشت: در زمانی قرار گرفته ایم که بازار سرمایه در یکی از ناامید کننده ترین وضعیت های خود قرار دارد و می توان گفت تا به الان بی سابقه بوده است گویا زمانیکه می گوییم مگر از این بدتر هم می شود بازار خلاف آن را به ما نشان می دهد.
وی افزود: در حقیقت باید گفت بورس یک دستاورد برای مدیران حاضر بازار سرمایه و سیاست گذاران دست کم یک الی دو سال اخیر می باشد که بازاری با چنین پتانسیلی را در این عصر تکنولوژی و گرایش بیشتر افراد در جهان و حتی ایران با توجه به گسترش اینترنت و امکان خرید و فروش به راحتی هرچه بیشتر و امکان ورود به آن در سریع ترین حالت ممکن، به چنین وضعیت خرابی برساند.
این کارشناس بازار سرمایه اولین و مهم ترین علت این اتفاق را مسیر انقباضی چهار ساله در اقتصاد عنوان کرد و گفت: این مسیر انقباضی روز به روز بیشتر و بیشتر شده است و پس از آن رفته رفته شاهد ستیز مستقیم در بسیاری از ارکان های کشور با بازار سرمایه چه به صورت مستقیم و غیر مستقیم بوده ایم، موردی که شاید قبل تر به صورت عیان و واضح انجام نمی شد ولی در سال های اخیر رفته رفته به صورت واضحی نمایان بوده است.
در قسمت های مختلف بازار شاهد چربش برخی از مجوزها نسبت به قسمت های دیگر بودیم، این مورد وزنه قسمتی از بازار را سنگین تر و بقیه قسمت ها را به سمت حاشیه ها هدایت می کرد و این عدم توازن در حال حاضر نیز گریبان بازار را گرفته است
فراقی معضل بعدی را عقب گرد بازار سرمایه از سکوهای بالا رفته ای دانست که شاید سال ها قبل آن ها را فتح کرده بود، اجرای غلط برخی از موارد بسیار سخت تر از اجرای صحیح آن ها بوده است آنچنان که گویا بازار را به سمت دهه های گذشته بازگشت داد.
این فعال اقتصادی همچنین در ادامه ابراز داشت: در پله بعدی باید به این مورد اشاره کرد که در قسمت های مختلف بازار شاهد چربش برخی از مجوزها نسبت به قسمت های دیگر بودیم، این مورد وزنه قسمتی از بازار را سنگین تر و بقیه قسمت ها را به سمت حاشیه ها هدایت می کرد و این عدم توازن در حال حاضر نیز گریبان بازار را گرفته است که یکی از آن ها رشد ناگهانی مجوزهای انواع مختلف صندوق ها در بازار بود، با توجه به اتفاقات چندسال اخیر که شاهد کاهش یکباره عمق بازار در معاملات بودیم شاهد رشد و تعدد یکباره چنین صندوق هایی نیز بودیم که با بازاری بی توان و بی رمق مواجه شدند و عملاً از تمام زوایا نقدشوندگی و پویایی در بازار را با چالش هایی جدی تر از گذشته رو به رو ساخته است.
رشد میزان ریسک های وارد شده به بازار (از لحاظ اتفاقات منطقه ای و سیاست گذاری های مختلف و شبانه و مواردی از این قبیل) نسبت به گذشته باعث شده است شاهد یکی از پیش بینی ناپذیرترین بازارهای چند سال اخیر باشیم
فراقی با تأکید بر اینکه رشد میزان ریسک های وارد شده به بازار (از لحاظ اتفاقات منطقه ای و سیاست گذاری های مختلف و شبانه و مواردی از این قبیل) نسبت به گذشته باعث شده است شاهد یکی از پیش بینی ناپذیرترین بازارهای چند سال اخیر باشیم، بیان کرد: حتی این بازار دست کمی از بازار در شرایط جنگ نداشته است (چون حداقل در شرایط جنگی به قطعیت در اکثریت موارد، بازار به یکباره تعطیل خواهد شد) که با اکثریت سبک ها و شیوه های بررسی و تحلیلی قابل بررسی و پیش بینی نبوده است (یا حداقل میزان درصد موفقیت پیش بینی ها بسیار ناچیز و متفاوت از شرایط واقعی بازار بوده است) و با توجه به این دیدگاه مه آلود بازار در آینده که امکان هیچ گونه اظهارنظر مطمئنی نداشته است سیل عظیمی از سرمایه گذاران را به سمت خروج هدایت کرده به گونه ای که در طرف دیگر شاهد هیچ گونه ورود دلگرم کننده ای به این بازار به واسطه موارد گفته شده و موارد دیگری که به آن اشاره نشد، نبوده ایم و این یک هشدار جدی از هر جهت برای بازار سرمایه یک کشور و اقتصاد کشوری به وسعت جغرافیایی همچون ایران است.
تصمیمات ناکارآمد و همچنین فاصله واکنش برای تصمیم گیری باعث می شود تا ناکاراترین تصمیم لحاظ گردد و علیرغم مشکلات عدیده در بازار شاهد معضلات جدیدی باشیم که اعتماد و جذابیت بازار را بیش از پیش در حاشیه قرار می دهد زیرا متولیان این بازار هیچ دلسوزی نسبت آن ندارند
فراقی با اشاره به تصمیمات ناکارآمد که به یک باره در خصوص بازار گرفته می‌شود، گفت: مورد جدیدی که خصوصاً رفته رفته تا به الان بسیار محسوس قابل مشاهده است نحوه تصمیم گیری در وضعیت های بحرانی برای بازار سرمایه است که نشان از عدم آشنایی تصمیم گیران آن با ساز و کار این بازار می باشد، این مدل تصمیم گیری و همچنین فاصله واکنش برای تصمیم گیری باعث می شود تا ناکاراترین تصمیم لحاظ گردد و علیرغم مشکلات عدیده در بازار شاهد معضلات جدیدی باشیم که اعتماد و جذابیت بازار را بیش از پیش در حاشیه قرار می دهد زیرا متولیان این بازار هیچ دلسوزی نسبت آن ندارند.
این تحلیلگر بازار سرمایه در پایان با لازم دانستن تغییرات اساسی و بنیادی در بازار، خاطر نشان کرد: هرچند مدت هاست بازار سرمایه با موارد مثبت و منفی مختلفی دست و پنجه نرم می کند، (می توان گفت در این مسیر موارد منفی نسبت به موارد مثبت رشد بیشتری داشته اند) اما همچنان این مسیر به اتمام نرسیده و انتظار می رود این مسیر ادامه دار به سمت بالا باشد مگر شاهد تغییر بنیادین و اساسی در بازار یا اقتصاد باشیم تا باعث ترمیم بخشی از این عدم جذابیت و اعتماد گردد زیرا چه قبول کنیم یا نکنیم یکی از مسیر های پیشرفت و توسعه از این بازار گذر می نماید.